Expertisecentrum

Doelstelling

Het Expertisecentrum Gezondheidsbevordering en Participatie is opgericht door en onderdeel van de Buurtcoöperatie Apeldoorn-Zuid. De doelstelling is om het wijkgericht werken van de buurtcoöperatie te ondersteunen door de implementatie van een gezondheidsgerichte benadering.

Met ingang van januari 2015 zijn de zorg- en welzijnstaken die nu nog door de overheid geregeld en gefinancierd worden, overgedragen naar de gemeentes. Het beleidsuitgangspunt van deze kanteling van overheid naar gemeentes is enerzijds om daarmee de participatie, zelfredzaamheid en eigen regie van de burgers te versterken. En anderzijds omdat daardoor het gebruik maken van de gezondheidszorgvoorzieningen en de psychosociale hulpverlening minder zal worden, waardoor de kosten lager zullen worden.

Ons uitgangspunt is dat er meer nodig is dan een concrete kanteling van taken van de overheid naar de gemeentes. Het hebben of ervaren van ‘eigen regie’ is voor veel mensen geen vanzelfsprekendheid. Dat betekent dat er naast de concrete ‘kanteling van taken’ ook een ‘kanteling van denken en van houding’ nodig is. Dit geldt voor de burgers, de hulpverleners en de beleidsmakers. En dat is een proces dat de betrokkenen zich eigen moeten maken. Dat is de echte uitdaging om tot een wezenlijke verandering te komen van onze huidige verzorgingsstaat naar een gezamenlijk gedragen samenleving.

De kern van deze kanteling heeft te maken met twee aspecten, die onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. De kanteling van denken over wat gezondheid en welzijn is, en de kanteling van houding in hoe we omgaan met de werkelijkheid van leven.

Er zijn verschillende manieren om te kijken naar gezondheid en welzijn:

  1. Gezondheid betekent dat men geen ziekten, klachten of problemen heeft. En als die er zijn, dan wordt men door hulpverleners zo goed mogelijk behandeld, zodat ziekten, klachten of problemen oplossen, of minder worden. Hierbij hangt de gezondheid van de hulpvrager af van de mogelijkheden en de deskundigheid van de hulpverlener. En de hulpverlener is daarbij verantwoordelijk voor het resultaat. Dit vormt de basis van de gespecialiseerde gezondheidszorg en hulpverlening.
  2. Gezondheid is het vermogen van mensen om zelf de regie te voeren in het leven, waar klachten, beperkingen of ziekten deel van uitmaken. Hierbij is de mens zelf degene die deskundig is, in de zin van dat hij/zij zelf ervaart wat belangrijk is in het leven en wat daarbij nodig is. Dit betreft een veel meer actieve houding van mensen.

Natuurlijk zullen er altijd ziekten en klachten zijn waarvoor het belangrijk en nodig is om gebruik te maken van de gespecialiseerde gezondheidszorg. Maar voor de nieuwe werkwijze, waarbij de mens zelf centraal staat, met de buurt eromheen en de eerste lijn daaromheen, is de tweede manier een veel doelmatiger uitgangsbasis. Uitgangspunt daarbij is dat het bevorderen van het vermogen van mensen om zelf de regie te voeren in het leven de basis vormt van een gezonde levenshouding. Kenmerk van een gezonde levenshouding is dat mensen zelf keuzen maken voor hun concrete welzijnstoestand die past in hun leven. Dat is verschillend voor iedereen en is onder andere gekoppeld aan aspecten als waarden en ervaring van zingeving. Dat kan betekenen dat iemand daar hulp bij nodig heeft, of dat iemand zelf om kan gaan met wat er speelt.

Wat doet ‘Expertisecentrum Gezondheidsbevordering en Participatie’?

Onderwijs: het ontwikkelen en geven van cursussen, lessen en lezingen 

Alle mensen die vanuit of in samenwerking met de buurtcoöperatie actief zijn in de wijk, krijgen een of andere vorm van scholing: de buurtassistenten, hulpverleners, vrijwilligers, maar ook de leerlingen, die via een wijk-leerbedrijf stage komen lopen bij de mensen thuis, als onderdeel van hun opleiding als helpende in de zorg, en studenten die meedoen met onderzoeksprojecten. In alle gevallen is de scholing gericht op het leren om vanuit een gezondheidsbevorderende houding in relatie te gaan met de burgers in de wijk: hoe kan je het vermogen om zelf de regie te voeren in het leven bevorderen en hoe niet?

Daarnaast gaan we lezingen en cursussen organiseren die verschillende aspecten van de gezondheidsgerichte benadering belichten. Bedoeld voor alle mensen in de wijk: zowel voor de burgers, als voor de professionals en de vrijwilligers.

Onderzoek van de implementatie van een gezondheidsgerichte benadering

Enerzijds zal de implementatie van deze gezondheidsgerichte benadering gevolgd worden en indien nodig bijgestuurd worden. Anderzijds zal er ook een effectonderzoek plaatsvinden, waarbij ook specifiek gekeken zal worden of onze gezondheidsgerichte benadering een meerwaarde heeft, door de wijk Apeldoorn-Zuid te vergelijken met andere wijken.

Communicatie

Door middel van publicaties, lezingen of workshops zullen onze bevindingen naar buiten gebracht worden. Ook zullen wij contact opnemen met hogescholen en universiteiten voor eventuele samenwerking m.b.t. het onderzoek.

Wie zijn wij?

Coördinator van het Expertisecentrum Gezondheidsbevordering en Participatie,  verantwoordelijk voor het onderwijs en projectleider van het onderzoek:

Dr. Joke de Vries, arts. Expertisecentrum De Vries en Rijke

Adviesgroep:

  • Dr. Rudy Rijke, arts. Expertisecentrum De Vries en Rijke en Hogeschool Rotterdam.
  • Prof. Dr. Jac van der Klink. Hoogleraar ‘Psychische gezondheid en duurzame inzetbaarheid in arbeid’ bij Tranzo, onderzoeksinstituut op het gebied van zorg en welzijn aan Universiteit Tilburg.
  • Dr. Eveline Wouters, arts. Lector Health Innovations and Technology, Fontys Paramedische Hogeschool Eindhoven.
  • Drs. Rienk Overdiep, gezondheidswetenschapper. Manager bedrijfsvoering Lectoraat Health Innovations and Technology, Fontys Paramedische Hogeschool Eindhoven.
  • Sridhar Venkatapuram, MSc MPil Phd FRSA. Lecturer Global Health and Director MSc Global Health & Social Justice. King’s College London, School of Social Science & Public Policy.

Contact

Joke de Vries: j.de.vries@devriesenrijke.nl

Ton Kunneman en Joke de Vries zoeken even iets op
Ton Kunneman en Joke de Vries zoeken even iets op